Ga je fles- of borstvoeding geven? Als je zwanger of moeder bent, is die vraag je geheid gesteld. Waarschijnlijk meer dan eens. Op één of andere manier vinden we het fijn om dat van een ander te weten. Uit interesse? Of omdat we denken van de gelegenheid gebruik te kunnen maken voor het geven van wat tips? Dat laatste merk ik bij mezelf soms. Nu ik zelf heb ervaren hoe hobbelig de weg die borstvoeding geven heet kan zijn, hoop ik met een tip of bemoedigend woord hier en daar, de mama (in spe) in kwestie een duwtje in de goede richting te kunnen geven.

Omdat ik ook heb ontdekt dat er weinig onderwerpen zo gevoelig zijn voor discussie als de melk materie, heb ik besloten een blog te wijden aan dingen die ik graag had willen weten voor ik mijn borstvoedingsavontuur begon. Ik heb wat rond gevraagd en wat bleek, ik was niet de enige die liever beter geïnformeerd was geweest. Er is niets mis met kunstvoeding, maar als het je tweede keuze is omdat de borstvoeding niet lukt, kan dat voor een hoop verdriet zorgen. Dus verzamelde ik tips en ervaringen. Verwacht jij een kindje en wil je graag borstvoeding geven? Misschien heb je er wat aan.

Reality show
Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen en de meest impopulaire uitspraak doen die er is: er is niets romantisch aan het geven van borstvoeding. Althans, de eerste dagen, soms zelfs weken. Prachtige plaatjes van glimlachende mama’s met baby’s die voldaan aan de borst in slaap vallen kunnen je het idee geven dat het zo makkelijk is. Je kind met open mond aan je borst plakken en laat maar lopen, die kraan. De werkelijkheid is iets minder romkom en iets meer reality show.

De eerste dagen kun je je voelen of alles draait om de voeding. Jij en je kindje moeten alles nog leren, je tepels moeten nog een beetje ‘eelt’ krijgen en eer dat je het hele riedeltje van voeden, kant wisselen, nog even een andere houding en de luier verschonen gehad hebt, mag je weer opnieuw beginnen. Dat is een flinke aanslag op je hoofd en lijf, nadat je net een prestatie van wereldformaat hebt geleverd. Wees lief voor jezelf, laat je man/moeder/beste vriendin extra goed voor je zorgen en
focus je op jezelf en je kindje. Daar is je kraamtijd voor. Het wordt beter. Echt.

Lactatiekundige
Zorg dat je het telefoonnummer van een lactatiekundige achter de hand hebt. Er komt zo veel op je af als je net (opnieuw) mama bent geworden, dan is het fijn om terug te kunnen vallen op een professional. Voor een peptalk, een korte ‘hoe zat het ook alweer’ of een bezoekje om mee te kijken. Zonder de begeleiding van een lactatiekundige was ons avontuur veel eerder gestopt, dat kan ik je wel vertellen.

Borstvoeding geven hoort geen pijn te doen. Natuurlijk moeten je tepels de eerste dagen wennen en kunnen ze gevoelig zijn, maar pijn is geen goed teken. Oorzaken als te korte tongriem, een strak lipbandje of een verkeerde drinktechniek kunnen door een lactatiekundige herkend worden. In sommige gevallen wordt een consult zelfs vergoed door de verzekering.

Flessen vol
Laat je niet misleiden door hoeveelheden melk op verpakkingen, in folders of bij je buurvrouw. Om te beginnen zijn de hoeveelheden melk die een kindje dat kunstvoeding krijgt niet te vergelijken met een kindje dat borstvoeding krijgt. Daarnaast is het maagje van je baby de eerste periode zo klein, daar hoeven nog geen volle flessen in. Het zegt dus niets als het er niet aan alle kanten uitspuit als je in je tepel knijpt. En je hoeft ook niet teleurgesteld te zijn als je een bodempje kolft als je met behulp van de kolf je productie op gang wilt brengen. Je lichaam is aan het opstarten en dat bodempje kan zomaar precies genoeg zijn. Bovendien zegt de hoeveelheid melk die je kolft, niets over hoeveel je kindje uit je borst drinkt. Natuurlijk is het lastig dat je met borstvoeding geven niet ziet hoeveel je kindje binnenkrijgt. Maar zo lang je kindje voldoende plast en goed groeit, is er geen reden tot zorg. En dan groeit je vertrouwen in je lichaam ook vanzelf.

Baby breakfast
Een hardnekkig fabeltje wat maar de ronde blijft doen, is dat doorzichtige melk niet voedzaam zou zijn. Hoe vet of waterig je melk is, zegt niets over de voedingswaarde van de melk. Sterker nog, als dat is wat jouw borsten produceren, is dat waarschijnlijk precies wat jouw kindje op dat moment nodig heeft. Het mooie van borstvoeding is dat het zich aanpast op de behoefte van je kindje. Is jouw ontbijt hetzelfde als je diner? Precies. Zo is het voor je kindje ook. Borstvoeding kan zelfs groenig of blauwig van kleur zijn. En dan is er nog steeds helemaal niets mis mee. Mooi toch?

Ook regeldagen en clustermomenten horen erbij. Er zullen dagen zijn dat je het gevoel hebt dat je kindje onverzadigbaar is en jouw borsten geen druppel melk meer bevatten. Laat je hierdoor niet uit het veld slaan, dit is precies de bedoeling. Vraag en aanbod worden op elkaar afgestemd, met als doel een goede balans tussen jou en je kindje. Probeer, als het ff kan, eraan toe te geven en kruip met een pot thee en een dekentje op de bank met je kleintje.

Poeder alarm
Helaas zijn veel medisch professionals niet voldoende onderlegd als het gaat over borstvoeding geven. Overstappen naar kunstvoeding wordt heel snel en makkelijk geadviseerd, terwijl de borstvoeding met de juiste begeleiding misschien wel goed op gang kan komen en het bijgeven van kunstvoeding er juist voor kan zorgen dat je productie achteruit gaat. Moet je toch bijvoeden, kun je donormelk overwegen. Toch bijvoeden met kunstvoeding? Gebruik dan liefst de eerste periode geen fles, in verband met speenverwarring, maar kies voor ‘fingerfeeding’, een methode waarbij je middels een spuitje en je vinger je kindje de melk toedient.

Als je kindje een week of zes oud is, kun je gerust oefenen met flesjes. Sterker nog: één van de tips die ik kreeg, was om dit juist te doen om een flesweigeraar te voorkomen. Het is natuurlijk geen garantie, maar het laat je kindje wel op het gemak wennen aan een andere manier van drinken. Hopelijk met als resultaat dat jij met een gerust hart weer aan het werk kunt of zo nu en dan een voeding uit handen kunt geven.

Nachtelijk vragenuurtje
Die eerste weken ontplofte mijn hoofd van de vragen en onzekerheden. Wil je sparren met lotgenoten of soms gewoon even je beklag doen omdat je je in je omgeving niet begrepen voelt? Via Borstvoedingsforum en La Leche League kun je, via je consultatiebureau, online of op Facebook, in contact komen met professionals en andere borstvoedende moeders die misschien net die ene brandende vraag kunnen beantwoorden (tijdens die nachtvoedingen zijn er verrekte weinig andere mensen beschikbaar kan ik je vertellen) of je tot steun kunnen zijn als je het even lastig vindt. Borstvoeding kan nu eenmaal (vaak) rekenen op commentaar, helaas. Laat je daardoor niet uit het veld slaan. Wat is er puurder en natuurlijker dan dat?

Uiteraard zijn er gevallen waarbij duizenden tips niet kunnen helpen, simpelweg omdat het niet lukt. Laat je dan door niemand, ook niet door jezelf, vertellen dat je een slechte moeder bent. Uiteindelijk is liefde het aller belangrijkst.

En dat komt niet uit de borst of fles, maar rechtstreeks uit je hart.

Heb jij nog tips of wil je ervaringen delen? Ik lees ze graag!